ŚWIADECTWO EPOKI

Pamiętnikarstwo socjologiczne w Polsce narodziło się tuż po odzyskaniu niepodległości i rozwijało się prężnie do wybuchu wojny, a w PRL odrodziło się po 1956 r. Trwa nadal w III RP. Na czym polega przewaga pamiętnika nad sondażem?



Na pewno nie na szybkości. Dzisiaj sprawna firma sondażowa jest w stanie przeprowadzić badanie gospodarstw domowych w ciągu trzech tygodni. Metoda pamiętnikarska wymaga co najmniej wielu miesięcy. Ale daje ona nie obraz statystyczny, lecz osobisty, jednostkowy. Pokazuje problem od strony konkretnych sytuacji życiowych. Gdy chcemy pogłębić analizę, ilustrujemy zjawiska statystyczne przykładami z pamiętników. Poprzez metodę autobiograficzną docieramy nie tylko do autora, lecz także środowiska, z którym ma kontakt, w którym działa. Pamiętniki pokazują związek jednostki z instytucjami publicznymi. W przypadku bezrobotnych to np. urząd pracy, ośrodek pomocy społecznej. Pamiętniki pomagają w ocenie działalności urzędów i instytucji. One mają znaczenie dla analizy otaczającej nas rzeczywistości. Duży zbiór pamiętników jest świadectwem swojej epoki. Ważna jest ciągłość metody. Powtórzyliśmy nie tylko konkursy na pamiętniki bezrobotnych, ale i przedwojenne konkursy na pamiętniki chłopów i pamiętniki emigrantów. Dzięki pamiętnikom z lat 30., a także tym z okresu PRL oraz czasu transformacji, uzyskaliśmy pewien obraz dokonujących się przemian.

Rozmawiał: Krzysztof Pilawski

zdjęcie: Szkoła Główna Handlowa





Prof. Adam Kurzynowski - specjalista m.in. z zakresu polityki społecznej, warunków bytu, zatrudnienia i bezrobocia, europejskich rynków pracy, pomocy społecznej. Autor ponad 340 prac naukowych. Wchodzi m.in. w skład Senackiej Komisji Nauki, Komitetu Pracy i Polityki Społecznej PAN, Komitetu Nauk Demograficznych PAN, Rządowej Rady Ludnościowej, Rady Naukowej Rządowego Centrum Studiów Strategicznych.